Start vervolg project ‘Specialistische deskundigheid palliatieve zorg’

Het regionale project ‘Specialistische deskundigheid palliatieve zorg’ is, in opdracht van het Programma-overleg Palliatieve Zorg, in 2024 gestart. Met het oog op de verwachte toename van het aantal palliatieve patiënten en de afname van het zorgpersoneel, was er behoefte aan een gezamenlijke stip op de horizon als het gaat om de beschikbaarheid van specialistische deskundigheid palliatieve zorg in regio Haaglanden. Eind 2024 is een rapport opgeleverd met daarin een toekomstbeeld en praktische adviezen voor de inrichting van specialistische deskundigheid palliatieve zorg in de toekomst. Het toekomstbeeld en de adviezen zijn tijdens een bestuurlijke slotbijeenkomst unaniem aangenomen.

Het project krijgt in 2025 een vervolg door het praktisch uitwerken van deze adviezen. De opdracht hiervoor is gegeven aan Jolanda Roelands (projectleider) en Bernard Creutzburg (adviseur). Zij zullen samen met een werkgroep, bestaande uit een afvaardiging van de leden van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden, aan de slag gaan. In onderstaand interview stellen Jolanda en Bernard zich aan u voor.

Kunnen jullie vertellen wie jullie zijn en wat jullie rollen zijn binnen dit project?

Mijn naam is Jolanda Roelands en ik ben ruim 40 jaar geleden begonnen als 17-jarige leerling-verpleegkundige. Toen al heb ik ervaren dat nabijheid en goede informatie bij kan dragen aan minder angst voor sterven, zowel bij de patiënt als bij de naasten. Ongeveer 31 jaar geleden heb ik bewust voor de palliatieve zorg gekozen en heb ik diverse functies gehad. Relevant voor dit project is dat ik 9 jaar coördinator bent geweest van een transmuraal consultatieteam. Onderdeel hiervan zijn vier Transmuraal Palliatief Verpleegkundigen die de rol van casemanager vervullen voor alle patiënten in de netwerkregio ongeacht verblijfplaats, huisarts of zorgorganisatie die de zorg verleent. Ik ga met veel plezier als projectleider aan de slag op dit project.

Mijn naam is Bernard Creutzburg en ik heb eerder gewerkt bij Stichting Palliatieve Zorg Nederland (PZNL) aan een meerjarig traject voor duurzame bekostiging voor (transmurale) palliatieve zorg. In die rol heb ik regelmatig ook individuele netwerken ad-hoc geadviseerd. Bij dit project zal ik opnieuw in de rol van adviseur kruipen, waarbij ik voornamelijk Jolanda en (deels) de werkgroepleden zal bijstaan met kennis over financiering van palliatieve zorg.

Wat houdt het project ‘Specialistische deskundigheid palliatieve zorg’ in?

Dit jaar gaan we de adviezen uit 2024 omzetten in daden. We beginnen met advies 1 en 2:

1. Zet de patiënt en naasten echt op de eerste plaats.
   – Voldoe aan de behoefte van een onafhankelijke casemanager palliatieve zorg.
   – Maak gebruik van goede voorbeelden uit andere netwerkregio’s qua organisatie en financiering.
2. Steek je nek uit als regio in het uitbreiden van transmuraal werken.
   – Ontwikkel de huidige helpdeskfunctie door in samenwerking met de consultatieteams van beide ziekenhuizen.

Dat betekent dat we de huidige drie consultatieteams palliatieve zorg gaan ondersteunen bij het omvormen naar een regionaal werkend transmuraal team. Daarnaast gaan we de functie van casemanager palliatieve zorg ontwikkelen voor alle cliënten uit de netwerkregio.

Wat maakt dit project een logisch vervolg op het project uit 2024?

De adviezen waren gebaseerd op wensen en behoeften vanuit de netwerkleden, vanuit patiëntenperspectief en vanuit landelijke ontwikkelingen in de palliatieve zorg. Nu is het zaak om de daad bij het woord te voegen. Met het bestuurlijk akkoord van eind vorig jaar hebben we een mooie basis gelegd om op voort te bouwen.

Welke specialistische deskundigheid brengen jullie in en waarom is die zo belangrijk?

Jolanda: Mijn kennis en ervaring in de (organisatie van) palliatieve zorg komen goed van pas bij dit project. Ik weet dat de doelen van dit project reële doelen zijn. Er zijn diverse voorbeelden uit andere regio’s waarvan we kunnen leren en door mijn voormalige werkzaamheden op landelijk niveau ken ik veel mensen en zijn contacten zo gelegd.

Bernard: Als adviseur en projectleider werkte ik eerder ook bij de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) aan knelpunten op het gebied van bekostiging en contractering van zorg. Deze kennis en ervaring, naast die opgedaan bij PZNL,  zet ik in het project in. Helaas zijn er nog steeds beperkte mogelijkheden voor duurzame financiering van (transmurale) palliatieve zorg, alhoewel daar wel voorzichtige stappen in worden gemaakt.

Wat willen jullie bereiken met dit project en voor wie doen jullie het uiteindelijk?

Allereerst voor patiënten en hun naasten; dat zij niet hoeven te verdwalen in het oerwoud van zorgverleners en bureaucratische regels. Dat zij met hun vragen terecht kunnen bij casemanagers palliatieve zorg vanaf het slechtnieuwsgesprek. De casemanager loopt met hen mee in de laatste levensfase. Deze casemanager beweegt met de patiënt mee door alle domeinen van zorg heen, ongeacht waar de patiënt verblijft, niet gebonden aan een beperkt aantal gesprekken. Dit in nauwe samenwerking met betrokken zorgverleners. De inzet en afspraken moeten gebaseerd worden op het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland.

Zorgverleners kunnen nu al hun vragen stellen aan de huidige consultatieteams, maar de organisatie en de financiering hebben doorontwikkeling en verbeteringen nodig en dat willen we dit jaar gaan bereiken. Alle generalistische zorgverleners moeten, indien nodig, tijdig een beroep kunnen doen op een in palliatieve zorg gespecialiseerde zorgverlener.

Hoe werken jullie samen met andere professionals of organisaties in de regio?

Het project kan alleen slagen met de inzet van de netwerkleden. Samen met de leden gaan we het toekomstbeeld omzetten in acties.

Het bestuurlijk draagvlak is al verkregen in november 2024. In de nieuwe werkgroep zitten managers van de organisaties die afspraken gaan maken rondom financiering en uitvoering van werkzaamheden. Parallel daaraan is er nauw contact met de voorzitters van de huidige consultatieteams om in de loop der tijd daadwerkelijk samen te gaan werken en zorgprocessen af te gaan stemmen met consultvragers en verwijzers.

Als jullie vooruitkijken: Wat zouden jullie over een jaar graag gerealiseerd zien?

We hopen dat we over een jaar een mooi startsymposium hebben georganiseerd, waarbij de consulenten en de casemanagers voorgesteld worden en hun kennis delen. Dat steeds meer zorgverleners bekend worden met het regionaal werkend transmuraal team waar ze terecht kunnen voor informatie, met hun vragen en/of om te sparren. Verder dat er positieve stappen zijn gezet richting een duurzame financiering.

Tot slot hopen we dat huisartsen, transferverpleegkundigen en behandelaars hun patiënten en naasten informeren over de rol die casemanagers kunnen hebben. En zoals Esther ten Brink, patiënt, lid patiënten- en naastenraad van Consortium Propallia en lid van de werkgroep, het verwoordt ‘Iedereen een Selma heeft’.

Wilt u meer informatie over het project of eens van gedachten wisselen? Neem contact op met projectleider Jolanda Roelands via Jolanda.Roelands@transmuralezorg.nl of 06-22427395.