Parnassia is een GGZ-instelling die behandeling biedt aan volwassenen en ouderen met ernstige psychiatrische aandoeningen. Parnassia biedt deze zorg in de regio’s Haaglanden en Midden Noord-Holland. Diagnostiek, behandeling en begeleiding vindt plaats bij de client thuis, op een ambulante locatie, binnen een opnamekliniek of binnen een van de locaties voor langdurig intensieve begeleiding/wonen. Wat maakt werken in de psychiatrie, en in het bijzonder in de ouderenpsychiatrie, zo leuk en welke voordelen biedt een gecombineerde functie van beleid en uitvoering? Over deze onderwerpen gaan we in gesprek met Ingrid Jans, die naast haar functie als directeur zorg ouderenpsychiatrie ook werkzaam is als klinisch (neuro)psycholoog bij Parnassia.
Hoe zou u uw werk als directeur en klinisch (neuro)psycholoog het beste kunnen omschrijven?
In beide functies streef ik ernaar om complexe materie te vereenvoudigen zodat het hanteerbaar wordt. Met als doel om zaken verder te brengen en te verbeteren, of om herstel te bevorderen. Als directeur gaat het om het vertalen van landelijke ontwikkelingen, veranderde wetgeving en financieringsafspraken naar werkbare processen. En in de cliëntenzorg is de situatie bij aanvang soms complex, waarna het de kunst is om overzicht en rust te creëren. Het combineren van beide functies heeft ook een belangrijke meerwaarde. Door individuele patiënten te behandelen zie je wat er speelt en welke nuances er zijn waar je bij beleid voor grotere groepen cliënten rekening mee moet houden. Bij alles wat we beleidsmatig uitwerken, denk ik: welke impact heeft dit morgen in mijn eigen praktijk en voor de collega’s die cliënten zien? Ook in communicatie houd ik hier rekening mee.
Waarom vindt u het leuk om met cliënten en in het bijzonder met mensen met dementie te werken?
In mijn contacten met cliënten probeer ik om echt in contact te komen met degene tegenover mij. Voor mij een voorwaarde om hetgeen waar ze tegenaan lopen te kunnen duiden en aan hen terug te kunnen geven ten behoeve van hun herstel. Steeds ontmoet ik iemand anders met een andere vraag binnen een andere context. Het vraagt daarom flexibiliteit en heel goed kijken en luisteren om aan te kunnen sluiten. Bij cliënten met een vorm van dementie wordt hier nog een extra beroep op gedaan. Er wordt vaak gesproken over ‘dementerenden,’ alsof het om een homogene groep gaat. Maar het is steeds een uniek persoon met een eigen karakter en verleden waar je contact mee wilt maken. Dat vraagt iets van je als behandelaar en die inzet doe ik graag. De route die ik bewandel bij cliënten is dus die vanuit het contact, proberen de unieke manier van redeneren van de client te volgen om zo bij iemand aan te kunnen sluiten.
Wat omschrijft u als professional het best?
Wat ik altijd probeer te combineren is kennis en betrokkenheid. Ik hoop door mijn verworven kennis bij te dragen aan het herstel van cliënten en hun naasten, en aan de stabiliteit en doorontwikkeling van collega’s en organisatie. En dat vanuit betrokkenheid: naast mensen staan en vanuit en met dit contact werken. Kenmerkend voor mij is ook dat ik altijd zoek naar de logica in dingen, en dingen soms net zolang uitzoek totdat ik het begrijp. Als ik begrijp hoe iets in elkaar zit, kan ik het uitleggen aan anderen en wordt het hanteerbaar. Er zit natuurlijk wel een grens aan kennis en betrokkenheid. Je kunt geen specialist op alle vlakken zijn. Maar binnen deze grenzen probeer ik mijn beide functies zo goed mogelijk uit te voeren. Het helpt hierbij om steeds meer ervaring te hebben, en zowel in te kunnen zoemen als om een helicopterview te hebben.
Hoe komen uw waarden terug in uw werk?
Ik vind het belangrijk om toegankelijk te zijn, om te denken in mogelijkheden en te werken vanuit een gevoel van gemeenschappelijke verantwoordelijkheid. Deze waarden hanteer ik heel specifiek als het gaat om cliënten groepen die vanwege een combinatie van factoren gemakkelijk tussen wal en schip belanden, zowel waar het gaat over de concrete zorgverlening als om bijvoorbeeld de financiering van deze zorg.
Wat is voor u goede samenwerking?
Goede samenwerking betekent voor mij: denken en handelen vanuit een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid waarbij elkaars expertise erkend en gebruikt wordt. Bij de doelgroep ouderen zijn er vaak veel facetten die een rol spelen: fysieke veroudering, cognitieve achteruitgang en specifieke levensfaseproblematiek. Je moet met veel aspecten rekening houden en dat behoeft vaak samenwerking tussen verschillende sectoren. Daarom vindt ik VTZ ook zo’n belangrijk orgaan. VTZ faciliteert deze samenwerking tussen de domeinen in de regio Haaglanden. De rol die wij vanuit de Ouderenpsychiatrie van Parnassia daarin willen spelen is: het laagdrempelig bieden van onze expertise daar waar, en voor wie deze nodig. Met als doel dat er geen client tussen wal en schip valt. Juist voor cliënten met multi-problematiek. Ik vind het heel erg als voor sommige cliënten alle deuren dicht blijven. Samenwerking betekent dan voor mij: hoe kunnen we elkaar ondersteunen ten behoeve van deze cliënt(en)? Elke sector heeft z’n eigen expertise en soms heeft een patiënt meerdere expertises nodig. Dat maakt de ouderenpsychiatrie zo leuk: omdat je er voor die doelgroep vaak niet aan ontkomt dat je meerdere expertises nodig hebt en dus moet samenwerken.
Wat is goede zorg volgens u?
Goede zorg is afgestemde zorg. Afgestemd met cliënten en hun naasten, en afgestemd met regionale netwerkpartners. Je komt heel makkelijk tegenover elkaar te staan, maar hoe kun je vanuit het perspectief van de ander dingen begrijpen en beter samen oppakken? Je verplaatsen in de ander en van daaruit zoeken naar een gemeenschappelijke oplossing. De ander écht horen en in essentie snappen waar het knelpunt zit. Die essentie is vaak ook de eenvoud die je ontdekt in alle ruis. Dan weet je waar je op moet acteren.
Voor meer informatie over dementiezorg in de regio Haaglanden kunt u contact opnemen met Marleen.Quakkelaar@transmuralezorg.nl
